حسابداری مالیاتی شاخهای از علم حسابداری است که با نام انگلیسی Tax Accounting نیز شناخته میشود. این تخصص به بررسی و پیگیری موضوعاتی که حول محور مالیات و حسابرسی امور مالیاتی قرار دارند، میپردازد و موضوعات حسابداری خارج از این چارچوب را مورد بررسی قرار نمیدهد.
امروزه حسابداری مالیاتی یکی از اصلی ترین ارکان شرکتها و کسب و کارهای مختلف محسوب میشود. در گذشته شاید کمتر کسی به اهمیت حسابداری مالیاتی واقف بوده و از این علم در جهت پیشبرد اهداف خود استفاده میکرد. اما در حال حاضر اکثر اصناف و شرکتها، گروههای تخصصی حسابداری مالیاتی دارند و به صورت کاملاً متمرکز بر روی این مسائل کار میکنند.
اهمیت حسابداری مالیاتی بیشتر از آن جهت است که شرکتها دچار مالیاتهای سنگین و جرایم ناشی از آن نشوند. حسابدار مالیاتی با آگاهی دقیق از قوانین مالیاتی به خوبی میتواند شرکت را از دامهای مالیاتی برهاند. حتی این امکان وجود دارد که نظارت حسابدار، باعث دریافت پاداشهای تشویقی مالیاتی برای شرکت شود.
حسابدار مالیاتی کیست؟
حسابداری مالیاتی، تخصصی مهم و با حساسیت بسیار بالا است. به همین دلیل حسابدار مالیاتی، یک فرد متخصص و با تجربه است که در کار خود بسیار پویا و فعال می باشد. حسابدار مالیاتی با عنوان مشاور مالیاتی نیز شناخته میشود. این نکته را در نظر داشته باشید که کسی که در حیطه حسابداری مالیاتی فعالیت دارد، تنها مسلط به امور حسابداری نیست. بلکه این فرد بایستی به امور و قوانین مالیاتی احاطه کامل داشته باشد و تا حدودی نیز بر روی مسائل حقوقی مسلط باشد.
مهم ترین وظایف حسابدار مالیاتی:
· اولین وظیفه حسابدار مالیاتی این است که اظهارنامه های مالیاتی را در موعد مقرر تهیه و تنظیم نماید.
·مسئولیت تهیه و تنظیم اظهارنامههای مالیاتی بر ارزش افزوده و انجام امور مرتبط با مالیات عملکرد، در سررسید مشخص نیز به عهده حسابدار مالیاتی میباشد.
· حسابدار مالیاتی باید گزارش هایی را به صورت ماهانه، فصلی و سالانه براساس درآمدها، هزینهها، مطالبات و بدهیها در اختیار مدیران قرار دهد.
· وظایف مربوط به پیگیری مسائل مربوط به مالیات بر درآمد کارکنان، نیز به عهده حسابدار مالیاتی میباشد.
·یکی دیگر از وظایف مهم حسابداری مالیاتی این است که در مورد قواعد و قوانین مالیاتی اطلاع رسانی و شفاف سازی دقیقی را انجام دهد. به این ترتیب برنامه ها و فرآیندهای شرکت هماهنگ با قوانین تنظیم میشود.
·از دیگر وظایف حسابداری مالیاتی میتوان به پیگیریهای حقوقی در رابطه با دعاوی مالیاتی شرکتها و یا مشکلات مالیاتی شرکت با سایر سازمانها اشاره داشت
بسیاری از حسابداران مالیاتی به قوانین سازمان امور مالیاتی تسلط ندارند و پیشنهاد میکنیم از خدمات مشاوره مالیاتی آنلاین، تلفنی و حضوری گروه مالی و حقوقی کوروش استفاده کنید.
هدف حسابداری مالیاتی چیست؟
هر گونه جریان نقدینگی و وجوه غیر نقدی، ارتباط مستقیمی با مالیات دارد. بنابراین تمام وجوه نقدی و غیر نقدی که در بخشهای مختلف شرکت از طریق افراد یا نهادهای مختلفی وارد یا خارج میشوند، باید کاملا تحت نظارت حسابداری مالیاتی قرار گیرند.هدف اصلی از نظارت بر این مسائل، رسیدگی به امور مالیات بر درآمد و جلوگیری از بروز جریمههای سنگین مالیاتی میباشد. از طرفی اهداف دیگری نظیر پیگیری معافیت های مالیاتی و تشویقیها و همچنین محاسبه هزینههای مالیاتی و استهلاک و غیره را نیز میتوان از اهداف حسابداری مالیاتی برشمرد.
حسابداری مالیاتی چه اهمیتی دارد؟
اصولا مالیات یکی از موضوعات بسیار مهم در سازمانها و شرکتهای خصوصی به شمار میرود. زیرا تمامی شرکتها، سازمانها و کسب و کارهای غیردولتی موظف هستند که سالانه بخشی از درآمد خود را به عنوان مالیات به دولتها بپردازند. این مالیات هزینهای است که دولت در ازای استفاده شهروندان از منابع یک کشور، از شرکتها و سازمانها دریافت میکند. مالیاتی که برای افراد مختلف تعیین میشود، مقداری ثابت نیست و با توجه به نوع کسب و کار و میزان وسعت آن، مبالغ متفاوتی را برای هر پیشه تعیین میشود.
اهمیت حسابداری مالیاتی زمانی پررنگ تر میشود که برخی از قوانین و مقررات مالیاتی در ازای برخی از اتفاقات، منجر به جرایم مالیاتی سنگین و خسارتهای بزرگتر برای شرکت می گردد. در واقع اتفاقاتی نظیر عدم شفافیت در پرداختیها و یا پرداخت مالیات با تاخیر و عدم تعهد در رابطه با تسلیم اظهارنامه مالیاتی، میتواند عواقب سنگینی در پی داشته باشد.از طرفی در صورتی که اشراف کامل روی قواعد مالیاتی وجود داشته باشد، میتوان از برخی طرح های تشویقی مالیاتی و معافیتهای مالیاتی به نفع شرکت بهره برد. بنابراین حسابداری مالیاتی با ارائه و پیاده سازی استراتژیهای تأثیرگذار مالیاتی که با قانون مطابقت داشته باشند، میتواند از سرمایه و نقدینگی شرکت محافظت نماید.
قوانین مالیاتی کاربردی در حسابداری مالیاتی :
·قوانین مالیاتی از اموری هستند که حسابداران مالیاتی باید به آن تسلط کامل داشته باشند. به طور کلی قوانین مالیاتی شامل 282 ماده قانون میشود. برای کسی که قصد دارد به عنوان یک حسابدار مالیاتی زبده و خبره فعالیت کند، دانستن این قوانین لازم است. در این مطلب چند مورد از موضوعات قوانین مالیاتی را که ضرورت و کاربرد بیشتری دارند را بیان خواهیم نمود.
· قوانین مالیاتی در مورد حسابهای بانکی: حسابدار مالیاتی باید به خوبی از سودهای بانکی، سود مشارکت و انواع شرایط اعطای تسهیلات بانکی مطلع باشد.
·قوانین مالیاتی مربوط به صورتحسابهای فروش: در مورد صورتحسابهای فروش، حسابدار مالیاتی باید آشنایی کاملی با قوانین مرتبط با امور پیمانکاری، مزایده و مناقصه داشته باشد.
·قوانین مالیاتی کاربردی در حسابداری مالیاتی
·قوانین مالیاتی در رابطه با صورتحساب خرید: قبل از هر چیز لازم است بدانیم که خریدهایی که شرکت انجام میدهد و با گواهی مالیات ارزش افزوده همراه میباشد، شامل قوانین مالیاتی است. بنابراین حسابدار بایستی به آن قوانین آگاهی کامل داشته باشد.
·قوانین مرتبط با انبارداری و موجودی کالا: یکی از مهم ترین کارهای حسابداران مالیاتی این است که از قوانین انبارداری و محاسبه موجودی مطلع باشند تا بتوانند محاسبه دقیقی از سود و زیان را ارائه دهند.
·قوانین مربوط به هزینه ها: یکی از مهم ترین اصول برای تهیه صورتحسابهای مالی، آشنایی با هزینه های خالص و ناخالص شرکت می باشد که با توجه به این موارد امکان محاسبه مالیات فراهم است.